6645 Sayılı Torba Yasayla Yapılan Düzenlemeler ve Getirilen Yenilikler:
Bilindiği gibi, Torba Yasa olarak adlandırılan “6645 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, 23 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
6645 sayılı yasayla, başta 5510, 4857, 6331, 4447, 5434 sayılı kanunlarda olmak üzere bir çok kanunda önemli değişiklikler ve yeni düzenlemeler yapılmıştır.
YAPILAN DÜZENLEMELER VE GETİRİLEN YENİLİKLER:
1- İşveren Kendi Primini, İşçisinin Ücretinden Bağımsız Tespit Edebilecektir:
Bilindiği gibi 5510 sayılı Kanunun 80-2/b bendine göre, sigortalı aynı zamanda işveren ise aylık prime esas kazancı, çalıştırdığı sigortalıların prime esas günlük kazancının en yükseğinden az olamaz. Aylık prime esas kazancı, çalıştırdığı sigortalının prime esas kazancından düşük olduğu tespit edilen sigortalıların aylık prime esas kazançları, SGK tarafından re’sen en yüksek ücret alan işçisinin ücret düzeyine çıkartılarak aradaki farka ait primi, gecikme cezası ve zammı ile birlikte tahsil edilmekteydi.
6645 sayılı Kanunun 46. maddesi ile 01.10.2008 tarihinden geçerli olmak üzere 5510 sayılı Kanunun 80-2/b bendi yürürlükten kaldırılmıştır. Böylece, sigortalı çalıştıran işveren, aylık prime esas kazancı, yani ödeyeceği Bağ-Kur primini, asgari ücret ile azami ücret (asgari ücretin 6,5 katı) arasında olmak kaydıyla istediği miktarda belirleyebilecek ve buna göre prim ödeyecektir.
2- Şirkette Sermaye Sahibi Olmayan Kanuni Temsilcileri, Yöneticileri ve Mali Müşavirleri Şirketin Borçlarından Sorumlu Olmayacaktır:
Bilindiği gibi, 5510 sayılı Kanunun 88. maddesine göre, Kurumun sigorta primleri ve diğer alacakları haklı bir sebep olmaksızın ödenmez ise, şirket yönetim kurulu üyeleri de dahil olmak üzere üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri ile kanuni temsilcileri, mali müşavirleri SGK’ya karşı işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmaktaydı.
Torba Yasayla 5510 sayılı Kanuna eklenen Geçici 63. maddeye göre, şirket yönetim organlarında görev almayan ve sermaye sahibi olmayan kanuni temsilciler ve üst düzey yönetici veya yetkilileri hakkında Kurum (SGK) alacaklarından dolayı Kurumca 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre icra takibi başlatılmış olsun veya olmasın ilgili mevzuata ilişkin müşterek ve müteselsil sorumlulukları sona erecektir. Buna göre, şirkette sadece kanuni temsilci, üst düzey profesyonel yönetici gibi görevlerde bulunup, sermaye sahibi olmayan ve yönetim organlarında görev almayan kişilerden “şirkete ait borçlar” talep ve tahsil edilemeyecektir.
Varsa yapılan takipler sonlandırılacak ve bu kişiler hakkında uygulanan hacizler kaldırılacaktır. Haklarında icra takibi başlatılmış olanlardan, bu işlemlere karşı dava açmış olanların bu madde hükmünden yararlanabilmeleri için bu davalarından feragat etmeleri gerekmektedir. Ancak bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ilgililerin şahsi mal varlıklarından tahsil edilmiş olan tutarlar varsa iade edilmeyecektir.
3- İşçilere, Eşinin Doğum Yapması Halinde 5 Gün Ücretli İzin Hakkı Geldi:
Torba Yasanın 35. maddesiyle, 4857 sayılı İş Kanununa eklenen Ek 2. maddeye göre, işçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün, eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin verilmesi hakkı getirilmiştir.
Ayrıca, işçilerin en az yüzde yetmiş oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde on güne kadar ücretli izin verilecektir.
4- Emeklilerden Kesilen Sosyal Güvenlik Destek Prim Oranı % 10’a İndirildi:
Bilindiği gibi, kanunla kurulu sosyal güvenlik kurumlarından emekli aylığı almakta iken 5510 sayılı Kanun’un 4/b kapsamında kendi nam ve hesabına bağımsız olarak çalışan veya Anonim Şirket, (Yönetim Kurulu üyeleri ve 01.10.2008 önce sigortalı olan Kurucu ortakları) Limited Şirket ve Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirket ortakları olanlardan, aldıkları emekli aylıklarından % 15’ı oranında Sosyal Güvenlik Destek Primi kesilmektedir.
Torba Kanunla, Emekli olup kendi adına çalışanların emekli aylıklarından kesilmekte olan % 15 oranındaki Sosyal Güvenlik Destek Primi, 23.04.2015 tarihinden itibaren % 10’a indirilmiştir.
5-Çalışanlarına, standartlara uygun ve CE işaretli kişisel koruyucu donanım temin etmeyen işverenler:
Çalışanlarına, standartlara uygun ve CE işaretli kişisel koruyucu donanım temin etmeyen işverenlere çalışan başına 500,00-Türk lirası para cezası verilecektir.
6-Kuralları uymayan işvereni Bakanlığa bildiren işyeri hekimi ve işyeri güvenliği uzmanı işten çıkarılırsa bir yıllık sözleşme ücreti tutarından az olmamak üzere tazminata hükmedilecektir.
7-İşyerinde durdurulan işlerde izinsiz çalışma yaptıran işveren veya işveren vekillerine üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilecektir.
8-Ölümlü iş kazalarından sorumlu olanlar iki yıl kamu ihalesi yasaklısı olacaktır.